Thị trường dầu khí trong thời gian qua có nhiều thay đổi trên thị trường thế giới, làm ảnh hưởng không nhỏ đến nền kinh tế toàn cầu. Các yếu tố nào đã tác động mạnh đến ngành công nghiệp này?
Gía dầu mỏ và khí đốt thiên nhiên đã
tăng trở lại trong vài tháng cuối năm 2016. Cả hai loại hàng hóa này gặp khó
khăn lúc khởi đầu của năm 2016, giá dầu chạm dưới $27/thùng (pb) và khí đốt giảm
xuống tới US$1,57/ triệu BTU, đây là mức thấp trong 18 năm qua.
Nhưng trong ngày 30, tháng 11, 2016 tại thủ đô Vienna, nước Áo,
sau khi OPEC lần đầu tiên trong 8 năm qua nhất trí cắt giảm sản lượng, giá dầu
tăng lên đến US$52,83/thùng, đây là mức cao trong 17 tháng qua.
Còn khí đốt thiên nhiên, giá cũng tăng quay trở lại trong tháng
12, 2016, khi giá tại chỗ Henry Hub tăng lên tới US$3,72/ triệu BTU, đây là mức
cao trong 2 năm qua, do thời tiết lạnh.
Hãng tin
Energy
Information Agency cũng đã dự báo giá dầu thô Brent đạt giá trung bình US$43
pb trong 2016, nhưng sẽ tăng lên US$52 pb trong 2017. Gía khí tại chỗ Henry Hub
được ước tính tăng từ giá bình quân US$2,49 trong 2016 lên US$3,27 trong 2017.
NHỮNG
YẾU TỐ CHÍNH TÁC ĐỘNG ĐẾN DẦU-KHÍ TRONG NĂM 2017
1.
Cắt giảm sản lượng: Công việc của OPEC
Sau nhiều tháng thảo luận, OPEC đạt được một thỏa thuận cắt giảm
sản lượng lần đầu tiên trong 8 năm qua. Sản lượng sẽ giảm đi 1,2 triệu thùng bắt
đầu từ năm 2017 này. Ngoài ra, 11 nước không phải là thành viên OPEC, trong đó
có Nga, cam kết giảm sản lượng của mình khoảng 558.000 thùng mỗi ngày trong 6
tháng đầu năm 2017, riêng Nga giảm 300.000 thungf mỗi ngày.
Nhưng số liệu về sản lượng dầu thô mới nhất từ Cơ quan Năng lượng
Quốc tế (EIA) cho thấy sản lượng của Mỹ tăng thêm 9.000 thùng/ngày, đạt 8,7 triệu
thùng trong tuần cuối tháng 11, 2016.
Đối với khí đốt thiên nhiên, EIAdự báo sản lượng bình quân
là 77,5 tỷ mét khối/ngày (Bcf/d) trong năm 2016, giảm 1,3 Bcf/d so với mức của năm 2015,
đây là sự suy giảm sản lượng hàng năm đầu tiên từ năm 2005. Năm 2017, dự báo sản
lượng tăng thêm trung bình là 2,5 Bcf/d so với năm 2016.
Nhưng sản lượng có thể tăng lên, vì các chính sách không mấy chắc
chắn của Tổng thống Trump và có thể đe dọa đến quyền lực điều hành giá dầu của OPEC.
Iran, nước miễn trừ khỏi cam kết của OPEC, có thế tăng sản lượng, đang nỗ lực
chống đỡ cung ứng quá nhiều trên toàn cầu. Ngoài ra, có thể phải mất thời gian
lâu hơn để làm giảm lượng dầu thô và các sản phẩm lọc dầu đang lưu giữ trong
các kho bãi.
“Bất kỳ tăng sản lượng dầu ở Mỹ đều có thể tác động đến lợi nhuận
từ giá khí đốt thiên nhiên, vì nó có thể làm tăng sản lượng khí đồng hành, mà
khí đồng hành này chiếm khoảng 20 % lượng cung cấp (ở Mỹ),” Michael Roomberg-người
giúp quản lý $7,5 tỷ ở
Miller Howard
Investments Inc. New York, nói.
“Vì những lý do hợp đồng và vận tải, chúng ta có thể nhìn thấy
là cắt giảm sản lượng diễn ra một cách trơn chu. Qui định cho 6 tháng và chúng
ta cần phải cho phép thời gian đê thực hiện trước khi đánh giá lại viễn cảnh thị
trường của chúng ta. Thành công nghĩa là củng cố giá cả sự ổn định doanh thu đối
với các công ty khai thác sau 2 năm khó khăn; thất bại làm rủi ro sự khởi đầu một
năm thứ tư xây dựng lưu trữ và sự đáo trở lại có thể của giá thấp hơn,” IEA nói
thêm.
“Trong khi chúng ta ý thức được rằngbiên bản bàn giao của OPEC về
cắt giảm sản lượng đã từng là , dựa trên một cơ sở thuần túy chúng ta hy vọng
việc này thắt chặt thị trường dầu thô,” Scott Darling, người đứng đầu cơ quan
nghiên cứu dầu khí Asia-Pacific của JP Morgan, nói.
Nhưng Michael Tran, nhà chiến lược hàng hóa của RBC Capital
Markets có trụ sở ở New York, nói với Bloomberg: “Xét về thỏa thuận của OPEC,
chúng ta luôn mong đợi Saudis và OPEC gắn bó trong thỏa thuận.Cam kết sẽ
là rất cao.”
IEA cũng nâng mức dự báo của mình cho nhu cầu dầu mỏ toàn cầu
cho năm 2016 và 2017. IEA dự báo tăng thêm 1,4 triệu bpd cho 2016 và 1,3 triệu
bpd cho 2017.
“Các lực lượng thị trường làm cho cung và cầu gần nhau để nhằm
cân bằng đã có. Việc cắt giảm nhằm thúc đẩy quá trình tái cân bằng và đặc biết
làm giảm lượng tồn kho treo lơ lửng,” Gordon Gray, người đứng đầu cơ quan ngiên
cứu vốn chủ sở hữu dầu khí tai HSBC nói.
Các nhà phân tích của công ty
Sanford C. Bernstein & Co. LLC nói là nhiều suy giảm đề ra có
thể xẩy ra ngay cả không có thỏa thuận OPEC này, hoặc là bởi suy giảm theo mùa
về nhu cầu hoặc năng suất suy giảm.
Các nhà phân tích tin là các nước thành viên và không phải thành
viên OPEC theo đuổi được khoảng 70% mục tiêu đề ra, và sản lượng dầu đá phiến của
Mỹ tăng với một tỷ lệ hợp lý là 500.000 bpd trong 2017.
“Điều này sẽ không đủ để bù lại sự suy giảm về sản lượng của
OPEC và không phải là OPEC cộng thêm 1,2
triệu bpd nhu cầu tăng lên,” các nhà phân tích nói trong một báo cáo.
Trump, đồng đô la mạnh hơn và nâng lãi suất của Fed
Trump đã đưa vấn đề năng lượng thành một phần tâm điểm của
chương trình của mình, và hứa có một cuộc cách mạng năng lượng. Nhưng cách mạng
năng lượng sẽ chỉ xẩy ra nếu có một sự hồi sinh trong khai thác của Mỹ, dựa
trên cơ sở giá dầu cao hơn.
Cái không chắc chắn của những đề xuất từ Trump và thực hiện các
chính sách có thể không phải là yếu tố duy nhất ảnh hưởng đến cung ứng dầu. Đồng
đô la tăng lên cao so với nhiều năm qua sau cuộc bầu cử tổng thống Mỹ, góp phần
thúc đẩy mong muốn mở rộng nền kinh tế. Đồng đô la Mỹ tăng gây áp lực nhu cầu dầu
thô thanh toán bằng đô la, khiến cho người mua phải trả giá đắt hơn đối với người
sử dụng ngoại tệ khác. Carl Larry, giám đốc dầu khí của công ty Frost &
Sullivan, nói: “Bất kỳ loại đô la mạnh hơn nào đều gây áp lực lên thị trường
này.”
Để làm cho đồng đô la tăng hơn nữa, tháng 12, 2016, Cục Dự trữ
liên bang thông báo sẽ tăng lãi suất lên 25 điểm cơ sở cho lần thứ 2 trong một
thập kỷ. Kết quả là, đô la đạt một đỉnh điểm cao trong 14 năm. Ước tính 3 lần
tăng lãi suất có thể diễn ra trong năm 2017 sẽ tác động đến giá dầu khi đồng đô la Mỹ tăng giá trị.
2.
Nhừng điều không chắc chắn:
a/ Chính sách của ông Trump
Ông Trump đã đưa năng lượng thành một phần trung tâm của chương
trình tranh cử tổng thống của mình, Trump hứa đem đến một cuộc cách mạng năng
lượng, kỳ vọng ngành công nghiệp khí đốt thiên nhiên và dầu có thể tạo ra
400.000 chỗ làm việc mỗi năm. Ông Trump khuyến nghị chấm dứt những qui định về
năng lượng và nói rằng những qui định này làm thương tổn đến phát triển kinh tế
Mỹ.
“Tôi sẽ hủy những hạn chế trong các qui định đang hủy bỏ công ăn
việc làm trong ngành sản xuất năng lượng ở Mỹ, trong đó có năng lượng đá phiến
và than sạch, tạo ra hàng triệu chỗ làm việc trả lương cao,” Trump nói.
Trump tiến cử Scott Pruitt là người đứng đầu Cơ quan Bảo vệ Môi
trường (EPA), Scott Pruitt, lý biện rằng tăng trưởng và qui định về cơ bản là kỳ
quặc. “Người Mỹ mệt mỏi phải nhìn thấy hàng tỷ đô la được rút ra từ nền kinh tế
bởi những qui định không cần thiết của EPA,” ông này nói.
Một bản ghi nhớ mới đây từ đội ngũ chuyển giao năng lượng của
Trump nói rằng chính sách do ông Trump đề xuất có thể làm tăng khai thác ở
Chukchi và Beaufort Seas, cũng như miền trung và miền nam Atlantic. Nhưng, Tổng
thống Barack Obama đã cấm khoan khai thác dầu và khí mới ở các vùng biển liên
bang ở Atlantic và Bắc Băng Dương để đối phó với thay đổi khí hậu. Đã có một số
bang ở Mỹ, như New York, đã cấm khai thác dầu đá phiến bằng công nghệ nứt gẫy
thủy lực, bởi công nghệ này có thể tác động lớn đến môi trường-nhất là nước ngầm.
Giám đốc phần Thượng nguồn của Viện Dầu mỏ Mỹ (API), Erik
Milito, nói: “Chúng ta hy vọng chính quyền mới sẽ đảo ngược quyết định này vì
quốc gia cần một chiến lược chắc chắn để phát triên năng lượng trong đất liền
và ngoài khơi.”
Trump hứa mở rộng thăm khai thác dầu khí ngoài khơi, đã đưa ra
những câu hỏi về cơ sở khoa học của đổi khí hậu cho nhóm chuyển giao của ông, bởi
ngay một số người cũng từ chối hoặc nghi ngờ việc trái đất nóng lên là do hoạt
động của con người.
Trong một động thái lo ngại đối với những nhóm môi trường, Trump
chỉ định Rick Perry-người có quan hệ chặt chẽ với ngành công nghiệp dầu khí-đứng
đầu Bộ Năng lượng. Perry, một người hoài nghi về thay đổi khí hậu, sẽ chịu
trách nhiệm đối với chính sách năng lượng Mỹ và sẽ giám sát chương trình vũ khí
hạt nhân của quốc gia, nếu ông này được Thượng viện phê chuẩn.
Bank of
America Merrill Lynch’s, tổ chức hàng đầu nghiên cứu Xuất sứ và Hàng
hóa toàn cầu, nói với CNBC: “Như thế giờ đây OPEC phải đương đầu với một mối đe
dọa giá tăng từ việc cung ứng càng nhiều hơn từ Mỹ với giá lại thấp hơn, bởi vì
các rào cản về qui định ở Mỹ sẽ bớt đi,”
Với những biến động
chưa từng có, bất ngờ nối tiếp bất ngờ, thị trường tài chính thế giới năm 2016
ghi nhận cơ hội lịch sử để đồng USD của Mỹ tăng giá bứt phá lên mức ngang bằng
với đồng euro. Đây là một yếu tố khác, đồng đô la đạt đỉnh cao từ nhiều năm sau khi bầu
cử tổng thống ở Mỹ, bởi nền kinh tế có thể được mở rộng trong vài tháng tới. Đồng
đô la Mỹ mạnh gây áp lực lên nhu cầu đối với dầu thô được bán bằng đô la, khai
thác dầu với giá cao hơn cho người mua sử dụng các ngoại tệ khác.
b/
Thời tiết
Thời tiết, đặc biệt thời tiết mùa đông, thật khó mà dự báo và có
thể có một ảnh hưởng lớn đến nhu cầu khí đốt thiên nhiên, bởi vì phần lớn khí
là dùng để sưởi nóng. Tuy nhiên, khí đốt được xếp vào hàng thứ đệm thay thế
than và dầu mỏ bởi vì nó là nguồn năng lượng rẻ, tin cậy và ít ô nhiễm hơn.
Ngoài ra, dự báo thời tiết lạnh hơn trong mùa đông qua củng cố
thêm độ tin cậy dự báo của EIA về tăng trưởng tiêu thụ khí đố trong sản xuất
công nghiệp, thương mại và trong gia đình lên tới 13% từ tháng
12, 2016 đến tháng 3, 2017.
Giá rét ở Châu Âu
hiện nay đã trở thành thảm kịch chết người
. Tuyết rơi liên tục và nhiệt độ giảm sâu ở khắp
châu lục này trong những ngày qua đã khiến ít nhất 40 người thiệt mạng. Nhiệt
độ có lúc xuống dưới -260 C khiến mặt nước đóng băng ở biển
Adriatic, sông Danube và nhiều sông hồ khác tại châu Âu. Tuyết rơi dày đặc và
gió mạnh gây tê liệt hệ thống giao thông đường bộ và hàng không khi có hàng
chục chuyến bay bị hủy hoặc hoãn. Hàng loạt tuyến đường sắt ở nước này cũng
phải ngưng hoạt động vì tuyết rơi dày.
Mùa đông năm 2016- 2017 được nhà khí tượng học
người Đức Dominik Jung cho rằng, đây là thời điểm châu Âu rơi vào tình trạng
lạnh nhất trong 100 năm qua. Theo phán đoán của ông Jung, nhiệt độ thấp nhất
sẽ rơi vào tháng 1 và tháng 2. Việc băng tan vào tháng 3 sẽ không xảy ra như
mọi năm mà phải đến tháng 4, Châu Âu mới có thể đón được ánh nắng ấm áp của
mặt trời. Giá rét
kéo dài trong khi lượng khí đốt không đủ cung cấp cho các hệ thống lò sưởi
thực sự sẽ là mối lo ngại kéo dài của người Châu Âu.
Thời tiết cực đoan không chỉ hoành hành ở Châu Âu mà còn tấn công Mỹ.
Theo đài NBC News, 5 người đã thiệt mạng và hàng ngàn người bị mất điện bởi một
cơn bão tuyết mạnh càn quét nhiều khu vực của Mỹ cuối tuần rồi. Nhiều chuyến
bay tại 2 TP New York và TP Philadelphia đã bị hoãn...
|
Nhưng các nhà phân tích tại ngân hàng Citi cảnh báo rằng thời tiết
vào đầu mùa đông không phải lúc nào cũng là một tín hiệu suy diễn cho các tháng
đến. “Chúng ta phản đối việc suy diễn quá xa điều kiện thời tiết hiện nay cho
tương lai,” ngân hàng này nói trong một báo cáo.
TRIỂN
VỌNG KHÍ ĐỐT THIÊN NHIÊN TRONG NĂM: Thâm thủng thị trường?
Gía
khí tăng trở lại, nhưng cái gì sẽ xẩy ra trong 2017?
Gía khí là một trong những hàng hóa vận
hành tốt nhất trong năm 2016. Gía khí phục hồi trở lại sau khi dớt xuống mức thấp
18 năm trong quí 1, 2016. Trong tháng 11, 2016, giá khí tăng bởi điều kiện thời
tiết lạnh hơn, và thị trường hình như chuyển động hướng tới thiếu hụt.
Từ khi chạm giá thấp của năm trong tháng 3, 20016 là US$1,57/triệu
BTU, giá khí đã tăng 121 %. Trong tháng 11, 2016, tiêu thụ khí đốt trong nước Mỹ
tăng lên do dự báo thời tiết lạnh, cùng với việc xuất khẩu nhiều hơn qua đường ống
sang Mexico và xuất khẩu khí thiên nhiên hóa lỏng và báo cáo kiểm kê tồn khí đốt
lớn ở Mỹ, sẽ làm cho giá tại chỗ khí thiên nhiên Henry Hub tăng từ mức bình
quân US$2,49/triệu BTU trong năm 2016 lên US$3,27/triệu BTU trong năm 2017.
Thị trường tiếp tục bị xiết chặt, sản lượng sẽ bị cắt giảm từ Thỏa
thuận của OPEC, hy vọng nhu cầu tăng để thay thế cho các nguồn năng lượng khác,
tình hình này có thể dẫn đến một sự thâm thụt khí đốt trong năm 2017. Ngoài ra,
Energy Information Administration dự
báo giá tại chỗ khí thiên nhiên Henry Hub sẽ tăng từ bình quân US$2,49/triệu
BTU trong năm 2016 lên US$3,27/triệu BTU trong năm 2017.
Việc mất cân đối giữa cung và cầu được dự báo, hầu hết các nhà
phân tích tin là sự cân bằng sẽ đạt được trong năm 2017 khi nhu cầu tăng vững
chắc, cả ở Mỹ lẫn toàn cầu, và cũng mong các nước tuân thủ cắt giảm sản lượng
như OPEC yêu cầu.
EIA đã đưa ra dự báo sản lượng bình quân 77,5 tỷ feet khối mỗi
ngày (Bcf/d) trong 2016, giảm 1,3 Bcf/d so với mức 2015, đây là sự suy giảm sản lượng
hàng năm từ năm 2005. Trong 2017, dự báo khai thác khí thiên nhiên tăng bình
quân lên thêm là 2,5 Bcf/d so với mức 2016.
EIA báo cáo là khí thiên nhiên tồn trong lưu giữ là 147 Bcf, như
vậy đã giảm đi 3, 806 Bcf, và thấp hơn so với năm trước là 50 Bcf, và chính thức
chấm dứt sự dư thừa năm này qua năm khác. Đây cũng một phần do số ngày đốt sưởi
(HDD) giảm 21 % so với năm bình thường trong mùa lạnh này.
TRIỂN VỌNG
DẦU MỎ TRONG NĂM 2017: Liệu Thỏa thuận của OPEC về cắt giảm có được tuân thủ?
Gía
dầu lao xuống vào đầu năm 2016, đạt mức thấp gần US$27/thùng. Vào cuối năm 2016,
hy vọng một sự đảo chiều khi mọi con mắt đổ dồn vào OPEC và các cuộc thảo luận
của tổ chức này về cắt giảm sản lượng lần đầu tiên trong suốt 8 năm qua.
EIA đã dự báo, vào cuối năm 2015, rằng thị trường dầu mỏ vẫn là
vấn đề quan trọng trong số những điều không mấy chắc chắn trên thế giới và có
thể tiếp tục trải qua thời kỳ biến động đạt mức cao, do vậy nó phải hướng tới
cân bằng.
EIA cũng báo cáo rằng sản lượng dầu thô Mỹ đạt mức bình quân 9,4 triệu
thùng/ngày trong năm 2015, và sẽ đạt mức
bình quân 8,9 triệu bpd trong năm 2016 và 8,8 triệu bpd trong năm 2017.
Mọi sự thay đổi vào cuối tháng 12,
2016, khi OPEC cuối cùng cũng đã nhất trí cắt giảm sản lượng của mỗi nước khoảng
1,2 triệu thùng/ngày bắt đầu trong tháng Giêng 2017. Ngoài ra, nhiều nước không
phải là thành viên của OPEC, trong đó có Nga, cam kết cũng cắt giảm sản lượng của
mình khoảng 560.000 thùng/ngày cho 6 tháng đầu năm 2017.
Sau thông tin trên, giá tăng lên và ảnh hưởng ngay tức thì đến
thị trường. Gía dầu chuẩn tăng thêm 10% ở New York, giá cổ phiếu của các công
ty năng lượng trên thế giới cũng tăng vọt. Vụ việc này sẽ làm giảm lượng dầu
lưu giữ trong kho toàn cầu, làm xiết chặt việc cung cấp và đẩy giá dầu trong
vài tháng đầu năm 2017.
Nhưng cái gì sẽ xẩy ra?
Sau thỏa thuận cắt giảm sản lượng của OPEC, giá cả đạt tới đỉnh
cao trong suốt 17 tháng qua. Kết quả là, năm 2016 là năm đầu tiên thu được lợi
nhuận khi giá dầu Brent tăng kể từ năm 2012.
EIA dự báo giá dầu thô Brent đạt mức bình quân US$43 pb trong
năm 2016 nhưng sẽ tăng tới US$52 pb trong năm 2017. EIA cũng dự báo giá dầu thô
West Texas Intermediate (WTI) có thể đạt bình quân thấp hơn US$1 pb so với giá
dầu Brent trong năm 2017.
Gía dầu thô thấp hơn ở Mỹ khiến cho
giá xăng bán lẻ ở Mỹ trong tháng 11, 2016 đạt bình quân US$2,18/gallon, giảm 7
cents/gallon so với mức tháng 10, 2016. EIA dự báo giá xăng sẽ giảm xuống còn US$2,10/gallon
trong tháng Giêng, 2017. Gía xăng bán lẻ đã được dự đoán là US$2,14/gallon trong năm 2016 và US$2,30/gallon trong năm 2017.
Công ty tài chính Goldman Sachs kỳ vọng rằng chỉ với 84% tuân thủ
cắt giảm cũng đã làm cho giá dầu tăng trong quí 2, 2017.
“Vượt ra ngoài 6 tháng đầu năm 2017, chúng tôi hy vọng rằng thị
trường toàn cầu sẽ vẫn còn ở mức cân đối, giá dầu Brent nằm trong phạm vi US$55
pb và $60 pb, dự báo này dựa trên sản lượng cao hơn từ các công ty khai thác có
chi phí thấp, cung ứng từ dầu đá phiến cũng cao hơn và tiếp tục hoàn thiện các
dự án kế thừa,” các nhà phân tích nói.
Tương tự, công ty tài chính
JPMorgan
Chase & Co. dự báo giá dầu thô Brent và WTI tăng trong năm 2917 sau khi
OPEC đã được thỏa thuận. Nhưng các nhà phân tích của ngân hàng
ANZ Research cho rằng việc tăng giá dầu
quốc tế chạm mức khoảng US$60/thùng trong đầu 2017, nói là: “Có một rủi ro thực
sự là giá dầu thô cao hơn có thể kích hoạt nhiều dầu đá phiến hơn vốn đang nằm
ngủ.”
Giám đốc Nghiên cứu của công ty tài chính
Wood Mackenzie, Angus Rodger, nói: “Nếu chúng ta ở mức US$55 pb,các công ty dầu mỏ lớn nhất thế giới lại bắt đầu hái ra tiền. Nếu
chúng ta quay lại mức US$50 [hoặc thấp hơn] trong năm 2017…rồi thì các công ty
đó lâm vào vùng đất xấu và quay lại kiểu sống sót nơi mà các công ty đã dừng ở
đó trong 2 năm qua….”
CÁC
NHÀ ĐẦU TƯ KIỀM CHẾ
Việc OPEC cắt giảm sản lượng khai
thác dầu thô sẽ làm cho giá dầu tăng lên. Tuy nhiên, giá dầu thô tăng có lợi cho kinh tế Nga, Iran, Venezuela nhưng chưa hẳn
đã tạo ra súc hấp dẫn với giới đầu tư. Bởi, giá dầu
thô không ổn định khi phụ thuộc vào việc cắt giảm lượng dầu khai thác trên thế
giới và chỉ diễn ra trong thời gian ngắn.
Do vậy hiệu ứng đó chỉ có lợi cho những nhà đầu tư “lướt sóng” mà thôi. Ngoài ra, việc xem dầu thô là xương sống, là mũi nhọn sẽ tạo
ra rào cản cho giới đầu tư chứ không tạo ra sức hút. Bởi lẽ môi trường đầu tư
phụ thuộc vào một nền tảng mà các chính phủ
Nga, Iran hay Venezuela không thể tự tạo ra, tự quyết định thì đó là môi trường đầu tư mạo
hiểm, độ rủi ro rất lớn. Điều đó thì lợi ích tiềm năng của đồng rúp không thể
bù đắp được. Trong năm
2017, các nhà đầu tư cần biết làm ra quyết định phát triển của mình như thế nào
trong năm và trong vài tháng tới. OPEC đạt được sự một thỏa thuận lịch sử, lại
được sự ủng hộ của các nước không phải là thành viên OPEC, nhưng vẫn còn những
nghi ngại liệu tất cả các nước sẽ có tuân thủ với các mục tiêu đề ra.
Các chính sách của Trump vẫn không mấy chắc chắn, và đồng
đô la Mỹ mạnh có thể đẩy giá dầu cao hơn là mong đợi và cũng sẽ ảnh hưởng đến
thị trường dầu mỏ và khí đốt. Các nhà phân tích và ngân hàng vẫn dự đoán là giá
dầu sẽ tăng trong 2017, và rồi một sự quay trở lại từ cung ứng quá nhiều dẫn
đến thâm thủng trong thị trường khí thiên nhiên là điều có thể.
Hình như thị trường khí thiên nhiên bị bao phủ bởi những yếu tố
không chắc chắn. Những điều kiện thời tiết không thể dự báo được, cái gì sẽ xẩy
ra khi Trump bước vào Nhà trắng và việc cắt giảm sản lượng của OPECmà việc này
sẽ làm tăng khả năng cung cấp ở Mỹ, đó là tất cả những yếu tố làm ảnh hưởng đến
dầu khí. Các nhà đầu tư quan tâm đến lĩnh vực này luôn theo dõi xem những yếu tố
này phát triển như thế nào, vì một sự đảo chiều nhanh từ cung quá nhiều sang
thâm thủng là điều có thể trong thị trường khí thiên nhiên.
OPEC đạt được một thỏa thuận vượt qua được sự không đồng thuận
giữa các nước thành viên và các nước không thành viên OPEC. Nhưng vẫn còn nghi
ngờ liệu các nước có cam kết thực hiện các mục tiêu đã đề ra. Năm 2017, Trump
có thể đe dọa đến thẩm quyền của OPEC trong việc định ra giá dầu mỏ, và đồng đô
la Mỹ mạnh hơn có thể đẩy giá dầu cao hơn là mong đợi.
Các nhà đầu tư cần bám sát các cuộc họp tiếp theo của OPEC và việc
tuân thủ cắt giảm sản lượng cũng như là nhiều chính sách của ông Trump sẽ được
thực hiện cuối cùng như thế nào, mặc dù vài việc bổ nhiệm quan chức đã gây ra
những tranh cãi đủ để đem đến cái không chắc chắn cho thị trường dầu mỏ và các
ngành khác.
*
* *
Quyết định cắt giảm sản lượng dầu
của OPEC là một quyết định lịch sử, tác động nhiều đến giá cả và cung cầu nhiên
liệu này. Tuy nhiên, chúng ta đợi xem trong cuộc họp sắp tới vào ngày 25 tháng
3, 2017 OPEC liệu có gia hạn thỏa thuận này không.
Nhưng nếu ông Trump vẫn thực hiện
những tuyên bố về loại bỏ những qui định về năng lượng ở Mỹ không, thì bức
tranh dầu khí toàn cầu chắc chắn sẽ có nhiều mầu sắc hơn.
Tài liệu:
Oil and gas
Investment News Network, December 27, 28 and 29, 2016
Oil and Gas News Network, October 6, 2016
https://www.eia.gov/outlooks/steo/report/natgas.cfm
Gía dầu mỏ và khí đốt thiên nhiên đã
tăng trở lại trong vài tháng cuối năm 2016. Cả hai loại hàng hóa này gặp khó
khăn lúc khởi đầu của năm 2016, giá dầu chạm dưới $27/thùng (pb) và khí đốt giảm
xuống tới US$1,57/ triệu BTU, đây là mức thấp trong 18 năm qua.
Nhưng trong ngày 30, tháng 11, 2016 tại thủ đô Vienna, nước Áo,
sau khi OPEC lần đầu tiên trong 8 năm qua nhất trí cắt giảm sản lượng, giá dầu
tăng lên đến US$52,83/thùng, đây là mức cao trong 17 tháng qua.
Còn khí đốt thiên nhiên, giá cũng tăng quay trở lại trong tháng
12, 2016, khi giá tại chỗ Henry Hub tăng lên tới US$3,72/ triệu BTU, đây là mức
cao trong 2 năm qua, do thời tiết lạnh.
Hãng tin
Energy
Information Agency cũng đã dự báo giá dầu thô Brent đạt giá trung bình US$43
pb trong 2016, nhưng sẽ tăng lên US$52 pb trong 2017. Gía khí tại chỗ Henry Hub
được ước tính tăng từ giá bình quân US$2,49 trong 2016 lên US$3,27 trong 2017.
NHỮNG
YẾU TỐ CHÍNH TÁC ĐỘNG ĐẾN DẦU-KHÍ TRONG NĂM 2017
1.
Cắt giảm sản lượng: Công việc của OPEC
Sau nhiều tháng thảo luận, OPEC đạt được một thỏa thuận cắt giảm
sản lượng lần đầu tiên trong 8 năm qua. Sản lượng sẽ giảm đi 1,2 triệu thùng bắt
đầu từ năm 2017 này. Ngoài ra, 11 nước không phải là thành viên OPEC, trong đó
có Nga, cam kết giảm sản lượng của mình khoảng 558.000 thùng mỗi ngày trong 6
tháng đầu năm 2017, riêng Nga giảm 300.000 thungf mỗi ngày.
Nhưng số liệu về sản lượng dầu thô mới nhất từ Cơ quan Năng lượng
Quốc tế (EIA) cho thấy sản lượng của Mỹ tăng thêm 9.000 thùng/ngày, đạt 8,7 triệu
thùng trong tuần cuối tháng 11, 2016.
Đối với khí đốt thiên nhiên, EIAdự báo sản lượng bình quân
là 77,5 tỷ mét khối/ngày (Bcf/d) trong năm 2016, giảm 1,3 Bcf/d so với mức của năm 2015,
đây là sự suy giảm sản lượng hàng năm đầu tiên từ năm 2005. Năm 2017, dự báo sản
lượng tăng thêm trung bình là 2,5 Bcf/d so với năm 2016.
Nhưng sản lượng có thể tăng lên, vì các chính sách không mấy chắc
chắn của Tổng thống Trump và có thể đe dọa đến quyền lực điều hành giá dầu của OPEC.
Iran, nước miễn trừ khỏi cam kết của OPEC, có thế tăng sản lượng, đang nỗ lực
chống đỡ cung ứng quá nhiều trên toàn cầu. Ngoài ra, có thể phải mất thời gian
lâu hơn để làm giảm lượng dầu thô và các sản phẩm lọc dầu đang lưu giữ trong
các kho bãi.
“Bất kỳ tăng sản lượng dầu ở Mỹ đều có thể tác động đến lợi nhuận
từ giá khí đốt thiên nhiên, vì nó có thể làm tăng sản lượng khí đồng hành, mà
khí đồng hành này chiếm khoảng 20 % lượng cung cấp (ở Mỹ),” Michael Roomberg-người
giúp quản lý $7,5 tỷ ở
Miller Howard
Investments Inc. New York, nói.
“Vì những lý do hợp đồng và vận tải, chúng ta có thể nhìn thấy
là cắt giảm sản lượng diễn ra một cách trơn chu. Qui định cho 6 tháng và chúng
ta cần phải cho phép thời gian đê thực hiện trước khi đánh giá lại viễn cảnh thị
trường của chúng ta. Thành công nghĩa là củng cố giá cả sự ổn định doanh thu đối
với các công ty khai thác sau 2 năm khó khăn; thất bại làm rủi ro sự khởi đầu một
năm thứ tư xây dựng lưu trữ và sự đáo trở lại có thể của giá thấp hơn,” IEA nói
thêm.
“Trong khi chúng ta ý thức được rằngbiên bản bàn giao của OPEC về
cắt giảm sản lượng đã từng là , dựa trên một cơ sở thuần túy chúng ta hy vọng
việc này thắt chặt thị trường dầu thô,” Scott Darling, người đứng đầu cơ quan
nghiên cứu dầu khí Asia-Pacific của JP Morgan, nói.
Nhưng Michael Tran, nhà chiến lược hàng hóa của RBC Capital
Markets có trụ sở ở New York, nói với Bloomberg: “Xét về thỏa thuận của OPEC,
chúng ta luôn mong đợi Saudis và OPEC gắn bó trong thỏa thuận.Cam kết sẽ
là rất cao.”
IEA cũng nâng mức dự báo của mình cho nhu cầu dầu mỏ toàn cầu
cho năm 2016 và 2017. IEA dự báo tăng thêm 1,4 triệu bpd cho 2016 và 1,3 triệu
bpd cho 2017.
“Các lực lượng thị trường làm cho cung và cầu gần nhau để nhằm
cân bằng đã có. Việc cắt giảm nhằm thúc đẩy quá trình tái cân bằng và đặc biết
làm giảm lượng tồn kho treo lơ lửng,” Gordon Gray, người đứng đầu cơ quan ngiên
cứu vốn chủ sở hữu dầu khí tai HSBC nói.
Các nhà phân tích của công ty
Sanford C. Bernstein & Co. LLC nói là nhiều suy giảm đề ra có
thể xẩy ra ngay cả không có thỏa thuận OPEC này, hoặc là bởi suy giảm theo mùa
về nhu cầu hoặc năng suất suy giảm.
Các nhà phân tích tin là các nước thành viên và không phải thành
viên OPEC theo đuổi được khoảng 70% mục tiêu đề ra, và sản lượng dầu đá phiến của
Mỹ tăng với một tỷ lệ hợp lý là 500.000 bpd trong 2017.
“Điều này sẽ không đủ để bù lại sự suy giảm về sản lượng của
OPEC và không phải là OPEC cộng thêm 1,2
triệu bpd nhu cầu tăng lên,” các nhà phân tích nói trong một báo cáo.
Trump, đồng đô la mạnh hơn và nâng lãi suất của Fed
Trump đã đưa vấn đề năng lượng thành một phần tâm điểm của
chương trình của mình, và hứa có một cuộc cách mạng năng lượng. Nhưng cách mạng
năng lượng sẽ chỉ xẩy ra nếu có một sự hồi sinh trong khai thác của Mỹ, dựa
trên cơ sở giá dầu cao hơn.
Cái không chắc chắn của những đề xuất từ Trump và thực hiện các
chính sách có thể không phải là yếu tố duy nhất ảnh hưởng đến cung ứng dầu. Đồng
đô la tăng lên cao so với nhiều năm qua sau cuộc bầu cử tổng thống Mỹ, góp phần
thúc đẩy mong muốn mở rộng nền kinh tế. Đồng đô la Mỹ tăng gây áp lực nhu cầu dầu
thô thanh toán bằng đô la, khiến cho người mua phải trả giá đắt hơn đối với người
sử dụng ngoại tệ khác. Carl Larry, giám đốc dầu khí của công ty Frost &
Sullivan, nói: “Bất kỳ loại đô la mạnh hơn nào đều gây áp lực lên thị trường
này.”
Để làm cho đồng đô la tăng hơn nữa, tháng 12, 2016, Cục Dự trữ
liên bang thông báo sẽ tăng lãi suất lên 25 điểm cơ sở cho lần thứ 2 trong một
thập kỷ. Kết quả là, đô la đạt một đỉnh điểm cao trong 14 năm. Ước tính 3 lần
tăng lãi suất có thể diễn ra trong năm 2017 sẽ tác động đến giá dầu khi đồng đô la Mỹ tăng giá trị.
2.
Nhừng điều không chắc chắn:
a/ Chính sách của ông Trump
Ông Trump đã đưa năng lượng thành một phần trung tâm của chương
trình tranh cử tổng thống của mình, Trump hứa đem đến một cuộc cách mạng năng
lượng, kỳ vọng ngành công nghiệp khí đốt thiên nhiên và dầu có thể tạo ra
400.000 chỗ làm việc mỗi năm. Ông Trump khuyến nghị chấm dứt những qui định về
năng lượng và nói rằng những qui định này làm thương tổn đến phát triển kinh tế
Mỹ.
“Tôi sẽ hủy những hạn chế trong các qui định đang hủy bỏ công ăn
việc làm trong ngành sản xuất năng lượng ở Mỹ, trong đó có năng lượng đá phiến
và than sạch, tạo ra hàng triệu chỗ làm việc trả lương cao,” Trump nói.
Trump tiến cử Scott Pruitt là người đứng đầu Cơ quan Bảo vệ Môi
trường (EPA), Scott Pruitt, lý biện rằng tăng trưởng và qui định về cơ bản là kỳ
quặc. “Người Mỹ mệt mỏi phải nhìn thấy hàng tỷ đô la được rút ra từ nền kinh tế
bởi những qui định không cần thiết của EPA,” ông này nói.
Một bản ghi nhớ mới đây từ đội ngũ chuyển giao năng lượng của
Trump nói rằng chính sách do ông Trump đề xuất có thể làm tăng khai thác ở
Chukchi và Beaufort Seas, cũng như miền trung và miền nam Atlantic. Nhưng, Tổng
thống Barack Obama đã cấm khoan khai thác dầu và khí mới ở các vùng biển liên
bang ở Atlantic và Bắc Băng Dương để đối phó với thay đổi khí hậu. Đã có một số
bang ở Mỹ, như New York, đã cấm khai thác dầu đá phiến bằng công nghệ nứt gẫy
thủy lực, bởi công nghệ này có thể tác động lớn đến môi trường-nhất là nước ngầm.
Giám đốc phần Thượng nguồn của Viện Dầu mỏ Mỹ (API), Erik
Milito, nói: “Chúng ta hy vọng chính quyền mới sẽ đảo ngược quyết định này vì
quốc gia cần một chiến lược chắc chắn để phát triên năng lượng trong đất liền
và ngoài khơi.”
Trump hứa mở rộng thăm khai thác dầu khí ngoài khơi, đã đưa ra
những câu hỏi về cơ sở khoa học của đổi khí hậu cho nhóm chuyển giao của ông, bởi
ngay một số người cũng từ chối hoặc nghi ngờ việc trái đất nóng lên là do hoạt
động của con người.
Trong một động thái lo ngại đối với những nhóm môi trường, Trump
chỉ định Rick Perry-người có quan hệ chặt chẽ với ngành công nghiệp dầu khí-đứng
đầu Bộ Năng lượng. Perry, một người hoài nghi về thay đổi khí hậu, sẽ chịu
trách nhiệm đối với chính sách năng lượng Mỹ và sẽ giám sát chương trình vũ khí
hạt nhân của quốc gia, nếu ông này được Thượng viện phê chuẩn.
Bank of
America Merrill Lynch’s, tổ chức hàng đầu nghiên cứu Xuất sứ và Hàng
hóa toàn cầu, nói với CNBC: “Như thế giờ đây OPEC phải đương đầu với một mối đe
dọa giá tăng từ việc cung ứng càng nhiều hơn từ Mỹ với giá lại thấp hơn, bởi vì
các rào cản về qui định ở Mỹ sẽ bớt đi,”
Với những biến động
chưa từng có, bất ngờ nối tiếp bất ngờ, thị trường tài chính thế giới năm 2016
ghi nhận cơ hội lịch sử để đồng USD của Mỹ tăng giá bứt phá lên mức ngang bằng
với đồng euro. Đây là một yếu tố khác, đồng đô la đạt đỉnh cao từ nhiều năm sau khi bầu
cử tổng thống ở Mỹ, bởi nền kinh tế có thể được mở rộng trong vài tháng tới. Đồng
đô la Mỹ mạnh gây áp lực lên nhu cầu đối với dầu thô được bán bằng đô la, khai
thác dầu với giá cao hơn cho người mua sử dụng các ngoại tệ khác.
b/
Thời tiết
Thời tiết, đặc biệt thời tiết mùa đông, thật khó mà dự báo và có
thể có một ảnh hưởng lớn đến nhu cầu khí đốt thiên nhiên, bởi vì phần lớn khí
là dùng để sưởi nóng. Tuy nhiên, khí đốt được xếp vào hàng thứ đệm thay thế
than và dầu mỏ bởi vì nó là nguồn năng lượng rẻ, tin cậy và ít ô nhiễm hơn.
Ngoài ra, dự báo thời tiết lạnh hơn trong mùa đông qua củng cố
thêm độ tin cậy dự báo của EIA về tăng trưởng tiêu thụ khí đố trong sản xuất
công nghiệp, thương mại và trong gia đình lên tới 13% từ tháng
12, 2016 đến tháng 3, 2017.
Giá rét ở Châu Âu
hiện nay đã trở thành thảm kịch chết người
. Tuyết rơi liên tục và nhiệt độ giảm sâu ở khắp
châu lục này trong những ngày qua đã khiến ít nhất 40 người thiệt mạng. Nhiệt
độ có lúc xuống dưới -260 C khiến mặt nước đóng băng ở biển
Adriatic, sông Danube và nhiều sông hồ khác tại châu Âu. Tuyết rơi dày đặc và
gió mạnh gây tê liệt hệ thống giao thông đường bộ và hàng không khi có hàng
chục chuyến bay bị hủy hoặc hoãn. Hàng loạt tuyến đường sắt ở nước này cũng
phải ngưng hoạt động vì tuyết rơi dày.
Mùa đông năm 2016- 2017 được nhà khí tượng học
người Đức Dominik Jung cho rằng, đây là thời điểm châu Âu rơi vào tình trạng
lạnh nhất trong 100 năm qua. Theo phán đoán của ông Jung, nhiệt độ thấp nhất
sẽ rơi vào tháng 1 và tháng 2. Việc băng tan vào tháng 3 sẽ không xảy ra như
mọi năm mà phải đến tháng 4, Châu Âu mới có thể đón được ánh nắng ấm áp của
mặt trời. Giá rét
kéo dài trong khi lượng khí đốt không đủ cung cấp cho các hệ thống lò sưởi
thực sự sẽ là mối lo ngại kéo dài của người Châu Âu.
Thời tiết cực đoan không chỉ hoành hành ở Châu Âu mà còn tấn công Mỹ.
Theo đài NBC News, 5 người đã thiệt mạng và hàng ngàn người bị mất điện bởi một
cơn bão tuyết mạnh càn quét nhiều khu vực của Mỹ cuối tuần rồi. Nhiều chuyến
bay tại 2 TP New York và TP Philadelphia đã bị hoãn...
|
Nhưng các nhà phân tích tại ngân hàng Citi cảnh báo rằng thời tiết
vào đầu mùa đông không phải lúc nào cũng là một tín hiệu suy diễn cho các tháng
đến. “Chúng ta phản đối việc suy diễn quá xa điều kiện thời tiết hiện nay cho
tương lai,” ngân hàng này nói trong một báo cáo.
TRIỂN
VỌNG KHÍ ĐỐT THIÊN NHIÊN TRONG NĂM: Thâm thủng thị trường?
Gía
khí tăng trở lại, nhưng cái gì sẽ xẩy ra trong 2017?
Gía khí là một trong những hàng hóa vận
hành tốt nhất trong năm 2016. Gía khí phục hồi trở lại sau khi dớt xuống mức thấp
18 năm trong quí 1, 2016. Trong tháng 11, 2016, giá khí tăng bởi điều kiện thời
tiết lạnh hơn, và thị trường hình như chuyển động hướng tới thiếu hụt.
Từ khi chạm giá thấp của năm trong tháng 3, 20016 là US$1,57/triệu
BTU, giá khí đã tăng 121 %. Trong tháng 11, 2016, tiêu thụ khí đốt trong nước Mỹ
tăng lên do dự báo thời tiết lạnh, cùng với việc xuất khẩu nhiều hơn qua đường ống
sang Mexico và xuất khẩu khí thiên nhiên hóa lỏng và báo cáo kiểm kê tồn khí đốt
lớn ở Mỹ, sẽ làm cho giá tại chỗ khí thiên nhiên Henry Hub tăng từ mức bình
quân US$2,49/triệu BTU trong năm 2016 lên US$3,27/triệu BTU trong năm 2017.
Thị trường tiếp tục bị xiết chặt, sản lượng sẽ bị cắt giảm từ Thỏa
thuận của OPEC, hy vọng nhu cầu tăng để thay thế cho các nguồn năng lượng khác,
tình hình này có thể dẫn đến một sự thâm thụt khí đốt trong năm 2017. Ngoài ra,
Energy Information Administration dự
báo giá tại chỗ khí thiên nhiên Henry Hub sẽ tăng từ bình quân US$2,49/triệu
BTU trong năm 2016 lên US$3,27/triệu BTU trong năm 2017.
Việc mất cân đối giữa cung và cầu được dự báo, hầu hết các nhà
phân tích tin là sự cân bằng sẽ đạt được trong năm 2017 khi nhu cầu tăng vững
chắc, cả ở Mỹ lẫn toàn cầu, và cũng mong các nước tuân thủ cắt giảm sản lượng
như OPEC yêu cầu.
EIA đã đưa ra dự báo sản lượng bình quân 77,5 tỷ feet khối mỗi
ngày (Bcf/d) trong 2016, giảm 1,3 Bcf/d so với mức 2015, đây là sự suy giảm sản lượng
hàng năm từ năm 2005. Trong 2017, dự báo khai thác khí thiên nhiên tăng bình
quân lên thêm là 2,5 Bcf/d so với mức 2016.
EIA báo cáo là khí thiên nhiên tồn trong lưu giữ là 147 Bcf, như
vậy đã giảm đi 3, 806 Bcf, và thấp hơn so với năm trước là 50 Bcf, và chính thức
chấm dứt sự dư thừa năm này qua năm khác. Đây cũng một phần do số ngày đốt sưởi
(HDD) giảm 21 % so với năm bình thường trong mùa lạnh này.
TRIỂN VỌNG
DẦU MỎ TRONG NĂM 2017: Liệu Thỏa thuận của OPEC về cắt giảm có được tuân thủ?
Gía
dầu lao xuống vào đầu năm 2016, đạt mức thấp gần US$27/thùng. Vào cuối năm 2016,
hy vọng một sự đảo chiều khi mọi con mắt đổ dồn vào OPEC và các cuộc thảo luận
của tổ chức này về cắt giảm sản lượng lần đầu tiên trong suốt 8 năm qua.
EIA đã dự báo, vào cuối năm 2015, rằng thị trường dầu mỏ vẫn là
vấn đề quan trọng trong số những điều không mấy chắc chắn trên thế giới và có
thể tiếp tục trải qua thời kỳ biến động đạt mức cao, do vậy nó phải hướng tới
cân bằng.
EIA cũng báo cáo rằng sản lượng dầu thô Mỹ đạt mức bình quân 9,4 triệu
thùng/ngày trong năm 2015, và sẽ đạt mức
bình quân 8,9 triệu bpd trong năm 2016 và 8,8 triệu bpd trong năm 2017.
Mọi sự thay đổi vào cuối tháng 12,
2016, khi OPEC cuối cùng cũng đã nhất trí cắt giảm sản lượng của mỗi nước khoảng
1,2 triệu thùng/ngày bắt đầu trong tháng Giêng 2017. Ngoài ra, nhiều nước không
phải là thành viên của OPEC, trong đó có Nga, cam kết cũng cắt giảm sản lượng của
mình khoảng 560.000 thùng/ngày cho 6 tháng đầu năm 2017.
Sau thông tin trên, giá tăng lên và ảnh hưởng ngay tức thì đến
thị trường. Gía dầu chuẩn tăng thêm 10% ở New York, giá cổ phiếu của các công
ty năng lượng trên thế giới cũng tăng vọt. Vụ việc này sẽ làm giảm lượng dầu
lưu giữ trong kho toàn cầu, làm xiết chặt việc cung cấp và đẩy giá dầu trong
vài tháng đầu năm 2017.
Nhưng cái gì sẽ xẩy ra?
Sau thỏa thuận cắt giảm sản lượng của OPEC, giá cả đạt tới đỉnh
cao trong suốt 17 tháng qua. Kết quả là, năm 2016 là năm đầu tiên thu được lợi
nhuận khi giá dầu Brent tăng kể từ năm 2012.
EIA dự báo giá dầu thô Brent đạt mức bình quân US$43 pb trong
năm 2016 nhưng sẽ tăng tới US$52 pb trong năm 2017. EIA cũng dự báo giá dầu thô
West Texas Intermediate (WTI) có thể đạt bình quân thấp hơn US$1 pb so với giá
dầu Brent trong năm 2017.
Gía dầu thô thấp hơn ở Mỹ khiến cho
giá xăng bán lẻ ở Mỹ trong tháng 11, 2016 đạt bình quân US$2,18/gallon, giảm 7
cents/gallon so với mức tháng 10, 2016. EIA dự báo giá xăng sẽ giảm xuống còn US$2,10/gallon
trong tháng Giêng, 2017. Gía xăng bán lẻ đã được dự đoán là US$2,14/gallon trong năm 2016 và US$2,30/gallon trong năm 2017.
Công ty tài chính Goldman Sachs kỳ vọng rằng chỉ với 84% tuân thủ
cắt giảm cũng đã làm cho giá dầu tăng trong quí 2, 2017.
“Vượt ra ngoài 6 tháng đầu năm 2017, chúng tôi hy vọng rằng thị
trường toàn cầu sẽ vẫn còn ở mức cân đối, giá dầu Brent nằm trong phạm vi US$55
pb và $60 pb, dự báo này dựa trên sản lượng cao hơn từ các công ty khai thác có
chi phí thấp, cung ứng từ dầu đá phiến cũng cao hơn và tiếp tục hoàn thiện các
dự án kế thừa,” các nhà phân tích nói.
Tương tự, công ty tài chính
JPMorgan
Chase & Co. dự báo giá dầu thô Brent và WTI tăng trong năm 2917 sau khi
OPEC đã được thỏa thuận. Nhưng các nhà phân tích của ngân hàng
ANZ Research cho rằng việc tăng giá dầu
quốc tế chạm mức khoảng US$60/thùng trong đầu 2017, nói là: “Có một rủi ro thực
sự là giá dầu thô cao hơn có thể kích hoạt nhiều dầu đá phiến hơn vốn đang nằm
ngủ.”
Giám đốc Nghiên cứu của công ty tài chính
Wood Mackenzie, Angus Rodger, nói: “Nếu chúng ta ở mức US$55 pb,các công ty dầu mỏ lớn nhất thế giới lại bắt đầu hái ra tiền. Nếu
chúng ta quay lại mức US$50 [hoặc thấp hơn] trong năm 2017…rồi thì các công ty
đó lâm vào vùng đất xấu và quay lại kiểu sống sót nơi mà các công ty đã dừng ở
đó trong 2 năm qua….”
CÁC
NHÀ ĐẦU TƯ KIỀM CHẾ
Việc OPEC cắt giảm sản lượng khai
thác dầu thô sẽ làm cho giá dầu tăng lên. Tuy nhiên, giá dầu thô tăng có lợi cho kinh tế Nga, Iran, Venezuela nhưng chưa hẳn
đã tạo ra súc hấp dẫn với giới đầu tư. Bởi, giá dầu
thô không ổn định khi phụ thuộc vào việc cắt giảm lượng dầu khai thác trên thế
giới và chỉ diễn ra trong thời gian ngắn.
Do vậy hiệu ứng đó chỉ có lợi cho những nhà đầu tư “lướt sóng” mà thôi. Ngoài ra, việc xem dầu thô là xương sống, là mũi nhọn sẽ tạo
ra rào cản cho giới đầu tư chứ không tạo ra sức hút. Bởi lẽ môi trường đầu tư
phụ thuộc vào một nền tảng mà các chính phủ
Nga, Iran hay Venezuela không thể tự tạo ra, tự quyết định thì đó là môi trường đầu tư mạo
hiểm, độ rủi ro rất lớn. Điều đó thì lợi ích tiềm năng của đồng rúp không thể
bù đắp được. Trong năm
2017, các nhà đầu tư cần biết làm ra quyết định phát triển của mình như thế nào
trong năm và trong vài tháng tới. OPEC đạt được sự một thỏa thuận lịch sử, lại
được sự ủng hộ của các nước không phải là thành viên OPEC, nhưng vẫn còn những
nghi ngại liệu tất cả các nước sẽ có tuân thủ với các mục tiêu đề ra.
Các chính sách của Trump vẫn không mấy chắc chắn, và đồng
đô la Mỹ mạnh có thể đẩy giá dầu cao hơn là mong đợi và cũng sẽ ảnh hưởng đến
thị trường dầu mỏ và khí đốt. Các nhà phân tích và ngân hàng vẫn dự đoán là giá
dầu sẽ tăng trong 2017, và rồi một sự quay trở lại từ cung ứng quá nhiều dẫn
đến thâm thủng trong thị trường khí thiên nhiên là điều có thể.
Hình như thị trường khí thiên nhiên bị bao phủ bởi những yếu tố
không chắc chắn. Những điều kiện thời tiết không thể dự báo được, cái gì sẽ xẩy
ra khi Trump bước vào Nhà trắng và việc cắt giảm sản lượng của OPECmà việc này
sẽ làm tăng khả năng cung cấp ở Mỹ, đó là tất cả những yếu tố làm ảnh hưởng đến
dầu khí. Các nhà đầu tư quan tâm đến lĩnh vực này luôn theo dõi xem những yếu tố
này phát triển như thế nào, vì một sự đảo chiều nhanh từ cung quá nhiều sang
thâm thủng là điều có thể trong thị trường khí thiên nhiên.
OPEC đạt được một thỏa thuận vượt qua được sự không đồng thuận
giữa các nước thành viên và các nước không thành viên OPEC. Nhưng vẫn còn nghi
ngờ liệu các nước có cam kết thực hiện các mục tiêu đã đề ra. Năm 2017, Trump
có thể đe dọa đến thẩm quyền của OPEC trong việc định ra giá dầu mỏ, và đồng đô
la Mỹ mạnh hơn có thể đẩy giá dầu cao hơn là mong đợi.
Các nhà đầu tư cần bám sát các cuộc họp tiếp theo của OPEC và việc
tuân thủ cắt giảm sản lượng cũng như là nhiều chính sách của ông Trump sẽ được
thực hiện cuối cùng như thế nào, mặc dù vài việc bổ nhiệm quan chức đã gây ra
những tranh cãi đủ để đem đến cái không chắc chắn cho thị trường dầu mỏ và các
ngành khác.
*
* *
Quyết định cắt giảm sản lượng dầu
của OPEC là một quyết định lịch sử, tác động nhiều đến giá cả và cung cầu nhiên
liệu này. Tuy nhiên, chúng ta đợi xem trong cuộc họp sắp tới vào ngày 25 tháng
3, 2017 OPEC liệu có gia hạn thỏa thuận này không.
Nhưng nếu ông Trump vẫn thực hiện
những tuyên bố về loại bỏ những qui định về năng lượng ở Mỹ không, thì bức
tranh dầu khí toàn cầu chắc chắn sẽ có nhiều mầu sắc hơn.
Trần Minh Huân
Tài liệu tham khảo:
Oil and gas
Investment News Network, December 27, 28 and 29, 2016
Oil and Gas News Network, October 6, 2016
https://www.eia.gov/outlooks/steo/report/natgas.cfm
|